De Waanzin cyclus

Toen ik begin 2020 in het tv-programma 'OP1' zat om te praten over de actie 'blokkeer strandverkeer' kwam het bericht binnen van de eerste corona-patiënt in Nederland. Viroloog Ab Oosterhaus zat ook aan tafel en ik vroeg hem of er al een Europese coördinatie van virusmaatregelen was. Dat bleek niet zo, en ook later is die coördinatie niet van de grond gekomen. Bijvoorbeeld de reisbranche had en heeft daar veel last van. Tijdens het verloop van de pandemie in 2020 bleef de indruk bestaan van een zwalkend overheidsbeleid, nationaal en Europees. Als ervaren or-opleider leer ik or's al jaren zaken op een beleidsmatige manier aan te pakken. De beleidscyclus 'plan-do-check-act' is uitgekauwd gemeengoed dacht ik (ook al gebruik ik zelf liever de beleidscyclus 'visie-inventarisatie-doelstellingen-mensen en middelen-uitvoeren-evalueren').

Maar niets blijkt minder waar: op staatsniveau hanteren ze een andere cyclus. Mijn vrouw, management-opleider, noemt dat de 'insanity cycle', de waanzin-cyclus. Net als 'Plan-Do-Check-Act' bestaat die waanzin-cyclus ook uit vier stappen: 'doen-doen-doen-doen'. Oftewel: als een kip zonder kop activiteiten ondernemen zonder erbij stil te staan waar je heen wilt (visie). Zonder te inventariseren wat er aan de hand is, wat er al aan maatregelen bekend is die zin hebben (mondkapjes, op grote schaal testen, enz.), zonder een eenduidige keuze uit de mogelijke maatregelen (doelstellingen), zonder na te denken over wie en wat (mensen en middelen) je nodig hebt om die doelstellingen te bereiken en zonder elke maatregel te evalueren. Een evaluatie die gevolgen kan hebben voor visie, inventarisatie, doelstellingen, mensen en middelen of de uitvoering. Dat zie je nu ook weer terug bij de toch enigszins chaotische manier waarop de stikstof-crisis wordt aangepakt.

Beste lezer, ik hoop dat bij u op het werk of in de Ondernemingsraad het voorbeeld van de overheid niet wordt overgenomen en dat men bij u in de organisatie de waanzin-cyclus weet te voorkomen.